Selamlar. Benim elimde bir açılmış kaya mezarı var. Civarında da vardır mutlaka. Öncelikle şunu belirteyim. Çoğu kaya mezarı gibi bu mezar bulunduğu kayaya aynen benzeyecek şekilde kapatılmamış aksine bildiğin örme taşlarla giriş örülmüş. Ben buradayım diyor. Senin örnek istediğin bu değil tabi. Senin istediğin ya da çoğumuzun istediği örnek anakayaya aynen benzetilen ve çok iyi gizlenen bir girişi olan kaya mezarı.
Neye göre çalışacağım?
Tabii ki elimdeki bulgulara göre. Bulgular neler olabilir. Bu bulgular oyma olabilir. Niş olabilir. Kare veya diktörtgen oyma olabilir. Ya da ana kayanın üzerine çizilmiş birkaç işaretten oluşan basit bir harita olabilir. Bunların hepsini iyice araştırıp anlamlarını neye yaradıklarını etraflıca mukayese edip ona göre girişi bulup çalışmaya başlarım.
Evet kaya mezarının tarihi belli. Yapan medeniyet, üzerinden asırlarca geçmiş medeniyetler ve en son yaşayan medeniyet belli. Şimdi burada bu medeniyetlerin yaşam tarzları adetleri, görenekleri, ölü gömme ritüelleri, gelenekleri, inançları önem arz ediyor ve bunların hepsi düşünülmeli.
İşaretlere göre medeniyetlerin ya da inançların bir kısmını ayırt edebilirim ama cinsiyeti ayırt edemem. Eğer bir kadın figürü falan varsa zaten bellidir.
Maddi olarak yine medeniyetin geleneklerinde var olan eşyaları bekler. İnançlarına bağlı olarak. Zaten kaya mezarıysa bilinir ki ahiret inancı vardır. Hal böyle olunca yatanın değerli, sevdiği eşyaları konulur. Ahirette rahat etsin diye günlük yaşamdan birkaç parça eşya konulur. Tas, tabak, su ihtiyacını giderecek eşyalar. Bunların hepsi dediğin gibi tahmin.
Ayrıca eğer bir yönetici veya asker yahut komutansa yanında kılıcı kuşamı tacı miğferi filan bulundurulur.
Normal halktan zengin biri de olabilir. Parası, altını gibi değerli eşyaları vardır. Kadın ise ziynet eşyaları, takı tokası.
Bu eşyaların hepsi yatan kişiye çok yakın hatta giydirilmiş bir vaziyette kemiklerine karışmış halde çıkar.
Bunları yazarken aklıma bir de oda mezarı geldi. Kaya mezarı ile oda mezarı arasındaki fark nelerdir? Bunu tam olarak açıklayamam.
Nasıl açılır? Bu soru benim için zor bir soru.
Yine de cevap vermeye çalışayım.
Kaya oyulur, girişi yapılır. İşçilik yapılır. İçine ölen kişi eşyaları konulur bir de kaya yapısı ve eldeki malzemelere göre güzel bir tuzak hazırlanır ve her şey tamam olduktan sonra giriş kapatılır. Giriş açılırken oyulan taş parçaları ve adını şu an bilemediğim bazı malzemeler kullanılarak horasan denen harç hazırlanır ve kapatılır. Horasan ana kayadan ister istemez farklı bir renktedir. İyici incelenmedikçe kendini ele vermez. Horasan teyidi yaparsın. Horasanla değil de yine kapı şeklinde kesilmiş giriş taşını aynen alıp yine horasanla etrafını yapıştıcı gibi kullanıp kapatırlar. Bu giriş daha gizli olur. Bunun tespiti benim için zordur.
boşluk tespiti yaparım burada. Bunu da ya çubukla ya da tokmakla yaparım. Tabii tokmakladığım yeri de işartlerin yardımıyla bulmaya çalışırım. Öyle al eline tokmağı vur babam vur günlerce bulunmaz herhalde.
Nasıl çalışılır?
Diyelimki girişi buldum. Her zaman önce güvenlik. Açacağım yerde bir kere bir tuzak mekanizması olabilir. Bunu nasıl anlarım bilmiyorum. Ama %90 tuzak var. Bu tuzağı nasıl aşarım? Vallahi sıkıntılı iş derim.
tuzak mekanizmasını elimden geldiğince uzaktan, anlamaya çalışırım. Bunun için yılan kamerayla içeriyi izleyebilirim. Diyelim ki bu mekanizmayı geçtim girişi açtım. Hop diye içeri atlamıyorum. İçerde gaz olabilir. Muhakkak vardır. Gaz maskesi lazım. Ve tabii gaz maskesi olsa dahi iyice havalanmasını beklerim. Hadi onu da geçtim. Mal önümde duruyor. Hemen sarılır mıyım... Hayır. Zehir dökülmüş olamaz mı... Olabilir. Koruyucu elbise lazım. Velhasıl çok dikkatli çalışmak lazım.
Kendi içinde kaça ayrılır?
Dediğim gibi kaya mezarı ve oda mezarı olarak aklıma geliyor. Tam olarak ayıramasam da şöyle düşünürüm. Bir kayayı oyup içine lahit şeklinde bir işçilik yaparlar ve öleni koyarlar yanına da değerlilerini koyarlar. Bu bence kaya mezarıdır. Kaya da öyle ufak tefek bir kaya olmaz. İşçiliği de bariz belli olur. Oda mezarı ise kayanın içi bildiğimiz oda şekli verilerek yapılır. Hatta süslenir boyalanır... Sediri filan vardır. Her şey gayet göz alıcıdır. Ben böyle ayırdım ama bakalım siz ne diyeceksiniz buna.
Önemlisi ve önemsizi vardır mutlaka. Bir kralın mezarı nerede bir yoksulun mezarı nerede... Ama şöyle düşünürsek herhalükarda yoksul da olsa belli bir gelenek ve görenek var ve bu ölü ona göre gömülecek. Bir kral ya da komutan veya yönetici kadar şatafatlı bir işçilik ve değerli eşyası olmasa bile vardır muhakkak bir şeyler. Bunu sen kendin karar verip uğraşmaya değer ya da değmez diye değerlendirirsin.
Vereceğin cevaplarla eksiklerimi gidermeye hazırım.
Sevgiler.
