Kamhi Leonard
PiSaGoR
HARİTAYI YÖNÜNE KOYMA
Defineciler bilirler. Haritalarla çalışılmasında en önemli şey haritaları yönüne koymaktır. Haritayı yönüne koyunca doğa (çevre) biliniyorsa gerisi ancak biraz adrenalin yükselmesiyle sonuçlanır.
Haritalarda mevcut ana işaretler (dağ, tepe, ırmak, kaya, mağara vs.) haritayı yönüne koymada size yardımcı olunacaktır. Haritayı doğru yönüne koymazsanız hedefiniz yanlış bir yer olacaktır.
Haritalarda önemli konulardan biriside güneşin doğudan doğuşu ve batıdan batışıdır. Bu konu haritanın genelinde görülebilir. Bir veya birkaç iz ve işaretle bu anlaşılamaz. Olaya üç boyutlu bir resme bakmak gibi bir şeydir.
Haritalarda güneş, rüzgar ve su akış yönü çok önemlidir. Açılarla harita yönüne konmazsa bütün emeğin boşa gideceği unutulmamalıdır.
Haritayı yönüne koyduktan sonra detay, iz ve işaretlerle haritanın tam olarak yönüne girip girmediği test edilmelidir.
Haritayı yönüne koyamıyorsanız hiç boşa uğraşmayın mutlaka yanlış yerde kazı yapacaksınız demektir.
Haritalardaki akarsular haritayı yönüne koymakta önemli bir unsur olarak değerlendirmelidir. Dağ izi ve işaretini doğu – batı yönünde değerlendirilmesi ve beraber işlenmesi gerekir.
Akarsu ve tepeler arazide alanı daraltıp dar bölgede çalışma yapmanızı sağlayacaktır. Akarsu akış yönü ile alanınız daha da daralacağı unutulmamalıdır.
Haritalarda mevcut akarsu ve çeşme işaretleri büyük önem taşır. Bir diğer husus ise çeşmelerin eğime göre ön tarafı aşağı doğru baktığının unutulmaması gerektiğidir. Kaynak ve çeşmelere (pınarlara) önem vererek definecinin beyninde şimşeklerin çakmasını sağlar.
Eski dönemlerde pınar, kaynak gibi su kenarları temel veriler kabul edilirdi. Yapacağınız kazı bölgesinde bu gibi yerlere dikkat etmekte fayda vardır.
Pınar, su kaynağı, çeşme vs. kurumuş veya yer değiştirmiş olabilir. Konuyu etraflıca incelemekte fayda vardır.
Haritadaki akarsular dağdan aşağı veya yüksekten aşağı gelir. İşaretlerin bol olduğu bölge akarsuyun oraya ulaştığının göstergesidir. Bu bize haritayı araziye yerine koymada önemli ipuçları verir.
Unutulmaması gereken diğer bir nokta gömü yapılırken su ihtiyacının nereden giderildiğidir. Mutlaka yakın bölgede bir su kaynağı olması gerekir.
Mevcut mağara, taş, mezar gibi belli yerler haritanın yönüne konduğunun testi için önemlidir.
Mezarların veya mezarlıkların bakış açıları dine göre değiştiğinden hangi dine mensup olduğunun öğrenilmesinden sonra ilgili yöne bakarak harita doğa üzerinde yerine konulabilir.
Haritadaki şelale, pınar, akarsu, mağara, mezar gerçek anlamları ile konulmamış olabilir. Konuyu bütünlük içerisinde değerlendirin.
Haritadaki anlatılmak isteneni iyi anlarsınız haritayı yönüne koymak çocuğun suyla oynaması gibi basit, sade ve zevkli bir iştir.
Haritalar 100 puanlık bilmece sorusuna benzer. Ne kadar çok alıştırma yapılırsa hata payı o kadar az olur.
HARİTAYI ANLAMA
Haritaların çözümlenmesi çok zor ve zevkli bir uğraştır. Genel bilgileri eksik defineciler çözdük diye bir çok kez yanlış yerleri kazarlar. Harita üzerinde her iz ve işareti detaylıca ve bir bütünlük içerisinde ele alarak harita çözülmelidir.
Harita üzerindeki bir noktayı atlamak veya çözememek arazide yanlış kazının yapılmasını sağlayacaktır. Bütün çabalar boşa gidecektir.
Haritadaki iz ve işaretler her yöre, kültür ve uygarlıklar açısından farklılıklar gösterir. Bir işaret her haritada aynı anlama gelmez.
Bütün iz ve işaretlerin tamamı bir bütünlük içerisinde ele alınmazsa işaretler farklı anlamlarda kullanılarak yanlış yere yönlendirecektir.
İşi profesyonelce ele alıp işaretlerin anlamları, haritayı yönüne koyma gibi konularda iyi çalışılmalı veya iyi anlayan birinden yardım alınmalıdır.
Sitemizde birçok noktada uzmandan bahsediyoruz. Burada sıkıştığınız noktaların çözülmesi içindir. Aşılamayan problemleri teker teker aşmanız içindir. Çünkü eksik verilerle kesinlikle kazı yapmamanız içindir.
Haritalardaki birçok iz ve işaretlerin ortak kullanılanları sitemizin işaretler bölümünde izlenebilir.
Haritalardaki işaretler aynı değildir. Haritayı çizen bir çok yanıltıcı yön ve anlamsız işaretlerle yanılmayı planladıklarını unutmamak gerekir.
Define gömenler bunu bulmanın bir bedeli olduğunu düşünmüşlerdir. Bu bedel; iyi araştırılmazsa canla, eksik verilerle zaman ve emek sarfı ile ödenir.
Harita üzerindeki işaretler ilk başta hemen bir nokta işaret edermiş gibi görünse de detaylıca incelendiğinde bunun hazinenin hediyesi veya yanıltma taktiği olduğu anlaşılır.
İz ve işaretleri bir bütün içinde incelemek gerekir. Yanılgı veya yanlış hedef taktiklerine aldanmamak gerekir.
Haritaların çizildikleri dönem, uygarlık, dil ve kültürlerin bir simgesi olduğunu anlamak ve o dönemde yaşıyormuş gibi düşünmek gerekir.
Yazılarımla da açıklamaya çalıştım bir dönemdeki sosyal veya kültürel değerlerle bir başka dönemdeki değerler arasında farklılıklar vardır. İz, işaret ve şekilleri mutlaka dönemleri içerisindeki kültürle bağdaştırılmalı, onlar gibi düşünmelidir. Böyle yapılmazsa sonuç hayal kırıklığından öte gitmeyecektir.
Haritalarda en ufak iz ve işaretler atlanmadan değerlendirilmeli ve anladıktan sonra tekrar tekrar incelenip kendiniz çizmeli ve ben olsam ne yaparım sözünü kendinize sormalısınız.
Çözümün detaylarda olduğunu unutmamalısınız. Haritayı sürekli fikirsel olarak üç boyutlu bakılmalıdır.
Haritalar incelenirken en başta en büyük işaret sonra ufaklarına bakılmalı ve harita yönüne konulduktan sonra detaylara geçip anlamaya çalışmalıdır.
Haritayı okumayı bilmiyorsanız hiç boşuna uğraşmayınız. Önce harita okumayı öğrenin. Normal haritalardan başlayarak egzersiz yapın. Bu işi gerçekten bilen bu işle uğraşan arkadaşlarınızdan bilgi alınız.
Haritayı okumak başlı başına bir sanattır. Günümüz haritalarını okumayanlar ilgili kültüre ait haritaları anlayamazlar. Okumayı bilmiyorsanız hiç boşa emek harcamayın ve yetersiz bilgi ile kazı yapmayın.
Haritalarda ilk okuma belli başlı iz ve işaretlerin anlaşılması ile gerçekleşir. İşaretlerin ortalama ne anlama geldiği bilinirse diğer işaretlerle birleştirilerek özel noktalara varılır. Bunun için birçok defa kendi kendinize alıştırma yapmayı unutmayınız.
Bazı konular vardır ki okulu mektebi olmayan yaşayarak öğrenilen, mantık yürüterek sonuca varılanlardır. Define haritalarını da okumak onun gibi birşeydir. Tamamen merak ve ilgi sonucu kararlılıkla sürekli alıştırma yaparak uzmanlaşılır.
Çok fazla harita üzerinde çalışan insanlar haritaya 5 – 10 dakika baktığında haritanın ne anlatmak istediğini çok iyi anlarlar. Ama bu seviyeye gelmek bilgi, merak ve beceri işidir.
Harita okuma ve anlamada uzmanlaşmış kişilerden baktığı anda kitap okur gibi harita okuyan kişilerden istifade etmek menfaatiniz icabıdır.
Haritayı anlatmak çok zordur. Okumak çok kolaydır. Çünkü çağrışım sonucu kafanızda arazi ve doğal nesneleri projelendirip anında çıkarabilirsiniz. Bunu haritadan anlamayana anlatmak kağıt kalem olmadan mümkün değildir.
Elinizde gerçek haritalar varsa bunların çözümlenip okunmasında sizlere yardımcı olmak için teknik personelden yararlanmanız için sitemizde mevcut yazışmalardan istifade ederek uzmanlarımızdan yararlanabilirsiniz. Bu yararlanmalar tamamen yapılacak resmi kazılar içindir.
Haritalardaki işaretlerin bir tanesine odaklanın. Bir anlam türetin. Bu işaretin binlerce anlamı vardır. Bir diğer işarete geçtikçe anlamı daralacak ve sizi hedefe götürecektir.